Tiếp tục những cải cách mạnh mẽ trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, bước
sang năm 2017, doanh nghiệp sẽ được miễn giảm phí, lệ phí khi thực hiện một số
thủ tục hành chính. Cụ thể, theo quy định tại Thông tư số 215/2016/TT-BTC[1]
ngày 10/11/2016 thì người dân, doanh nghiệp sẽ được miễn hoàn toàn phí, lệ phí
đăng ký doanh nghiệp trong các trường hợp doanh nghiệp bổ sung, thay đổi thông
tin do thay đổi địa giới hành chính; đăng ký giải thể doanh nghiệp, tạm ngừng
kinh doanh; chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh
doanh; doanh nghiệp thực hiện đăng ký doanh nghiệp qua mạng điện tử; cơ quan
nhà nước đề nghị cung cấp thông tin phục vụ quản lý nhà nước. Quy định này đã bắt
đầu có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2017.
Như vậy, trường hợp doanh nghiệp thực hiện đăng ký trực tuyến, doanh
nghiệp hoàn toàn không phải nộp lệ phí. Các bước thực hiện được hướng dẫn trên
Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (https://congthongtin.dkkd.gov.vn/vi-vn/publicservices.aspx).
Tại Hà Nội, doanh nghiệp có thể đến Phòng Đăng ký kinh doanh để được
cán bộ hướng dẫn trực tiếp trên máy tính cho đến bước nộp hồ sơ. Phòng Đăng ký kinh doanh Hà Nội cũng tạo khu vực làm thủ tục riêng cho các doanh nghiệp đăng
ký trực tuyến và các doanh nghiệp FDI để xử lý nhanh đối với các trường hợp
này.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, Phòng Đăng ký kinh doanh tổ chức hỗ trợ
doanh nghiệp qua từng bước khai, nhập hồ sơ để đảm bảo doanh nghiệp khai đúng,
khai đủ và phù hợp với quy định trước khi nộp hồ sơ. Việc hỗ trợ, tư vấn được
thực hiện hoàn toàn miễn phí. Doanh nghiệp chỉ cần cung cấp thông tin và nhu cầuthành lập doanh nghiệp sẽ được tư vấn các mẫu văn bản đề nghị, dự thảo Điều lệ
tương ứng để doanh nghiệp sử dụng, tiếp tục bổ sung thông tin.
Với những cố gắng, nỗ lực cao trong năm qua, tỷ lệ hồ sơ đăng ký doanh
nghiệp qua mạng điện tử của cả nước đạt 14%, riêng Quý IV/2016 đạt 35,26%, vượt
yêu cầu tại Nghị quyết 36a/NQ-CP của Chính phủ. Tại thành phố Hà Nội, tỷ lệ
trong cả năm 2016 là 18%, riêng trong Quý IV/2016 là 51,15%. Tại thành phố Hồ
Chí Minh tỷ lệ này đạt 25,37% trong cả năm 2016 và đạt 62,06% trong Quý
IV/2016. Cùng với Huế, Đà Nẵng, đây là các địa phương đi đầu trong việc đổi mới
phương thức hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp thực hiện đăng ký doanh nghiệp trực
tuyến.
Ngoài miễn lệ phí cho đăng ký doanh nghiệp trực tuyến, Thông tư
215/2016/TT-BTC có hiệu lực từ 01/01/2017 còn quy định miễn lệ phí cho các
doanh nghiệp giải thể, tạm ngừng hoạt động, chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn
phòng đại diện, địa điểm kinh doanh. Như vậy, đối với các doanh nghiệp gặp khó
khăn, có nhu cầu giải thể hoặc tạm ngừng hoạt động, doanh nghiệp chỉ cần gửi
thông báo tới cơ quan đăng ký kinh doanh địa phương để cơ quan này ghi nhận
tình trạng giải thể, ngừng hoạt động của doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại
diện, địa điểm kinh doanh. Đây là một điều chỉnh đáng kể trong quy định pháp lý
nhằm góp phần giảm gánh nặng chi phí cho các doanh nghiệp muốn rút lui khỏi thị
trường. Việc cắt giảm bước thanh toán trong thủ tục thông báo giải thể, tạm ngừng
được dự báo sẽ làm tăng số lượng các thông báo này, đặc biệt trong các doanh
nghiệp đang tạm ngừng mà không thực hiện thủ tục thông báo cho cơ quan đăng ký
kinh doanh, góp phần tăng tính minh bạch thông tin của doanh nghiệp trên thị
trường.
Một điểm đáng lưu ý là việc nộp phí công bố mẫu dấu không được quy định
trong Thông tư mới. Do đó, để phù hợp với quy định pháp lý và đảm bảo nhất quán
trên phạm vi toàn quốc, cơ quan đăng ký kinh doanh thống nhất không thu phí đối
với doanh nghiệp thực hiện thông báo mẫu dấu trên Cổng Thông tin quốc gia về
đăng ký doanh nghiệp. Riêng trong năm 2016, Cổng thông tin đã đăng công bố trên
150 nghìn mẫu dấu. Dự kiến con số này tiếp tục tăng cao trong năm 2017 với quy
định nêu trên. Có thể nói, đây là một bước triển khai nhằm tiếp tục thực hiện
tinh thần cải cách của Luật Doanh nghiệp 2014 nhằm đẩy mạnh công khai mẫu dấu
doanh nghiệp, dần xóa bỏ “quyền lực” mặc định của con dấu doanh nghiệp.